DESIGN VOOR EEN GOED DOEL - Aanjager voor het feminisme
Het feminisme is een kracht om rekening mee te houden. De Vrouwenmars en de Me Too-beweging hebben opnieuw duidelijk gemaakt dat vrouwen in staat zijn de wereld te veranderen. Het feminisme heeft al een lange weg afgelegd sinds de tijd van de posters die opriepen tot invoering van het vrouwenkiesrecht en Rosie the Riveter die haar spierballen liet zien en “We Can Do It!” uitriep, maar nog steeds speelt grafisch design een belangrijke rol in het onder de aandacht brengen van vrouwenzaken door middel van krachtige, overtuigende beelden.
Het feminisme is een kracht om rekening mee te houden. De Vrouwenmars en de Me Too-beweging hebben opnieuw duidelijk gemaakt dat vrouwen in staat zijn de wereld te veranderen. Het feminisme heeft al een lange weg afgelegd sinds de tijd van de posters die opriepen tot invoering van het vrouwenkiesrecht en Rosie the Riveter die haar spierballen liet zien en “We Can Do It!” uitriep, maar nog steeds speelt grafisch design een belangrijke rol in het onder de aandacht brengen van vrouwenzaken door middel van krachtige, overtuigende beelden.
Ondanks alle vooruitgang die is geboekt, is er nog steeds werk aan de winkel om gelijkheid voor vrouwen te bewerkstelligen. Elke dag laten activisten zien hoe vrouwen de toekomst in eigen hand kunnen nemen, en zoals bij alle maatschappelijke bewegingen is communicatie daarbij cruciaal. Creatieve geesten blijven hun talent inzetten voor de vrouwenzaak met indringende designs die de publieke opinie proberen te beïnvloeden door middel van een aansprekende beeldtaal. Ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag richten we een spotlight op indringend grafisch design gericht op gelijkheid voor vrouwen wereldwijd. Deze designs kunnen verrassend en toegankelijk zijn, gedurfd en mooi, maar ze hebben één ding gemeen: ze maken een verschil, door een goed doel te dienen en een aanjager te zijn voor het feminisme.
“Women Interrupted: Portrait of Silence”, BETC
“Women Interrupted: Portrait of Silence”, van links naar rechts: illustraties van Neil V. Fernando,
Michele Bruttomesso, Tanya Kotnala, onder de artistieke leiding van José Pedro Bortolini voor BETC
Misschien herinnert u het zich nog: Donald Trump die Hillary Clinton tijdens het eerste presidentiële debat in de Verenigde Staten 51 keer onderbrak. Andersom onderbrak Clinton hem slechts negen keer. Dit gedrag staat sindsdien bekend als ‘manterruptie’, gedrag dat het midden houdt tussen seksistisch gedrag en mansplaining. Het komt op grote schaal voor in directievergaderingen maar is ook buiten de wereld van het werk aan de orde van de dag. Vrouwen willen gehoord worden, en het is tijd om naar hen luisteren, écht naar hen luisteren. Het Braziliaanse reclamebureau BETC heeft vrouwelijke kunstenaars wereldwijd daarom uitgenodigd om ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag posters te ontwerpen rondom het thema ‘manterruptie’. De serie “Women Interrupted: A Portrait of Silence” (“Vrouwen die onderbroken worden: een portret van stilte”) bevat bijdragen uit alle continenten.
Onder de artistieke leiding van José Pedro Bortolini hebben 67 kunstenaars uit ruim 20 landen illustraties ingestuurd, waarvan 87 unieke posters zijn gemaakt. Voor de posterserie zijn steeds dezelfde kleurcodes gebruikt om eenheid aan te brengen in de verschillende unieke afbeeldingen. Elke poster bevatte een origineel (zelf)portret van een vrouw die het zwijgen wordt opgelegd door een man die zijn vinger voor haar mond houdt, om aan te geven dat wanneer een vrouw wordt geïnterrumpeerd, haar in feite het zwijgen wordt opgelegd. De portretten zijn even gevarieerd als de kunstenaars zelf. Bij elk portret zijn bijschriften te lezen van copywriter Nathalie Lourenço, bijvoorbeeld: “Women being heard. That sounds pretty good.” en “After the right of free speech, we want the right of full speech.”, waarmee de krachtige boodschap wordt verkondigd dat vrouwen er genoeg van hebben om te moeten vechten voor media-aandacht. Andere bijschriften zijn “Stop talking and start listening.” en “Equal rights means equal voices.” om er nog eens op te hameren dat iedereen gelijk geboren wordt en als zodanig behandeld dient te worden. De serie werd zo goed ontvangen dat BETC besloot een tweede serie van Portraits of Silence te organiseren.
HeForShe van DIA voor de Verenigde Naties
In deze tijd van intersectionaliteit en identiteit valt vaak de term ‘bondgenoten’. Het patriarchaat is grotendeels verantwoordelijk voor sekseongelijkheid, maar mannen kunnen ook aanjagers zijn van positieve verandering voor vrouwen. De HeForShe-campagne van de Verenigde Naties gaat precies daarover, over hoe mannen bondgenoten kunnen zijn voor vrouwen. De solidariteitsbeweging voor seksegelijkheid roept de ene helft van de mensheid op om de andere helft te helpen, ten behoeve van het grote geheel. HeForShe wil mannen en jongens wereldwijd betrekken bij het bewerkstelligen van gelijkheid door stelling te nemen tegen negatieve stereotypering en negatief gedrag ten aanzien van gender. Sinds de start van de campagne in 2013 hebben mannen overal ter wereld, onder wie staatshoofden, CEO's en beroemdheden, samen met miljoenen anderen de #IDo #HeForSHe-belofte om te streven naar seksegelijkheid ondertekend.
“For All Womankind”, par Deva Pardue
“For All Womankind”, Deva Pardue,
Feministische ontwerpen van Pardue als gratis te downloaden posters voor de Vrouwenmars
Deca Pardue’s femme fist, officieel genaamd For All Womankind, net als de feministische organisatie van de ontwerper, kan bijna niemand ontgaan zijn. Wat aanvankelijk een gratis download voor de Vrouwenmars was, werd al snel een van de meest herkenbare ontwerpen van het afgelopen decennium, waarbij het geheel voor veel meer stond dan de som der delen. Na de verkiezing van Donald Trump voelden veel vrouwen zich in de steek gelaten door de politiek en de belofte van vrouwenrechten, wat hen ertoe bracht een mars te maken en op te komen voor hun rechten. De in New York gevestigde Ierse ontwerper Deva Pardue maakte femme fist als gratis te downloaden poster voor de mars. In aanloop naar de protestmars ging de poster viraal en werd deze gedeeld door beroemdheden. Alleen al in de VS downloadden 4.000 mensen de gratis PDF's van het ontwerp om deze af te drukken voor de mars. Sindsdien is met de online verkoop van afdrukken meer dan 25.000 dollar ingezameld voor twee non-profitorganisaties die zich inzetten voor vrijheid van reproductie in de Verenigde Staten.
Het ontwerp van Pardue sprak verschillende soorten vrouwen aan. Het posterontwerp benadrukt de intersectionaliteit van het hedendaagse feminisme. De naam "For All Womankind" verwijst volgens Pardue naar de noodzaak van intersectionaliteit in organisaties - voorbij kwesties van sekse en ras, en voorbij de strijd voor individuele rechten. Bij gebrek aan feministisch design waarin de diversiteit van vrouwen naar voren komt, besloot Pardue zelf een ontwerp te maken. “Voor protestkunst is urgentie van niet te onderschatten belang. Iets zo onomwonden mogelijk zeggen resoneert het beste,” aldus Pardue. Met dit in het achterhoofd maakte ze een ontwerp dat zowel zacht en vrouwelijk als sterk en divers was. Haar motief van drie gebalde vuisten, elk met een andere huidskleur maar met dezelfde roodgelakte nagels, is tegen een poederroze achtergrond geplaatst, wat het even onmiskenbaar vrouwelijk als strijdbaar maakt. Femme fist van Pardue wint nog steeds aan populariteit en wordt in allerlei vrouwenbewegingen wereldwijd gebruikt en door vele andere kunstenaars geherinterpreteerd. Het verkondigt nog steeds de boodschap van een inclusief feminisme en blijft vrouwen inspireren om voor hun rechten te blijven vechten.
Geldinzamelingsactie voor The Feminist Library
De nieuwe huisstijl van The Feminist Library is geïnspireerd op haar verzameling spandoeken
Kan het feminisme gered worden door een lettertype? Een team van ontwerpers geloofde van wel. The Feminist Library in Zuidoost-Londen heeft een unieke verzameling van meer dan 7.000 boeken en 1.500 tijdschriften van over de hele wereld, verschillende archieven over feministische personen en organisaties, pamfletten, kranten, posters en andere uitgaven. De bibliotheek heeft bijna 40 jaar onafgebroken dienstgedaan als archief en cultureel vrouwencentrum. In 2018 bleek opeens dat het gemeentebestuur had besloten tot ontwikkeling van het bibliotheekgebouw. Er werd een andere plek in een andere wijk aangeboden, maar de bibliotheek moest wel £ 48.000 inzamelen om alle boeken te verhuizen en om het nieuwe onderkomen om te vormen tot een functionele bibliotheek en buurtcentrum. Er werd een team van ontwerpers gevormd om een huisstijl te ontwikkelen voor de crowdfundingsactie waarmee het feministische archief en het buurtcentrum moest worden gered.
Posters voor geldinzameling, met het originele lettertype van Sanderson en Lincoln
Lucy Sanderson en Anna Lincoln ontwierpen samen een uniek en opvallend lettertype dat geïnspireerd was op de verzameling feministische spandoeken van de bibliotheek. Hiertoe maakten ze met plakband grote lettervormen op tafels van de lokale pub, waarvan ze vervolgens door middel van scans een digitale versie maakten, die verwerkt kon worden in de posters en flyers voor de geldinzamelingsactie. De ontwerpers hechtten eraan om goedkoop te werken, in aansluiting op de waarden van de bibliotheek. In combinatie met felgekleurde geometrische achtergronden en soms lagen over de geabstraheerde versie van de gescande plakbanddesigns valt het lettertype op door zijn helderheid en duidelijkheid. De opvallende ontwerpen waren een succes en genereerden voldoende aandacht om het benodigde geld bij elkaar te krijgen en nog iets over te houden om The Feminist Library te redden, zodat de verhalen van vrouwen verteld konden blijven worden en een gemeenschap kon worden behouden waarin het feminisme kan floreren. Het nieuwe lettertype was zelfs zo'n succes dat besloten werd het terug te laten komen in het nieuwe logo voor The Feminist Library.
De toekomst is feministisch
Als je denkt aan de strijd voor vrouwenzaken, is grafisch design misschien niet het eerste wat in je opkomt, maar de geschiedenis heeft bewezen dat intelligent design veel impact kan hebben. Deze toonaangevende campagnes laten zien dat design voor een goed doel het verschil kan maken. Zolang er vooruitgang mogelijk is voor vrouwen, kunnen ontwerpers hun creativiteit blijven inzetten voor het goede doel.
--
Meer informatie :
HeForShe: https://www.heforshe.org/en
For all Womankind: https://forallwomankind.com/
The Feminist Library: https://feministlibrary.co.uk/
